|

|

Biuletyn Informacji Publicznej

|

Józef Marjański

Józef Marjański był żołnierzem legionów Piłsudskiego, Polskiej Organizacji Wojskowej, współtwórcą Republiki Radomskiej, uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej. Był trzykrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych i pośmiertnie orderem Virtuti Militari oraz Krzyżem Niepodległości z Mieczami. Marszałek Józef Piłsudski mówił o nim „pierwszy z dzielnych”.
Józef Marjański urodził się 10 sierpnia 1892 w Radomiu. Już jako uczeń Miejskiej Szkoły Handlowej działał w konspiracyjnych OMN „Przyszłość” i skautingu. W 1911 roku rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej, podczas których nadal działał w organizacjach niepodległościowych. Studiów nie ukończył ze względu na wybuch I wojny światowej. W 1914 roku w Krakowie zaciągnął się do Legionów Polskich, z którymi przeszedł cały szlak bojowy 1 pułku piechoty Legionów. Po kryzysie przysięgowym był internowany, a po powrocie do rodzinnego Radomia został pierwszym komendantem VII Okręgu Polskiej Organizacji Wojskowej. Radom był pierwszym miastem Królestwa Polskiego, które w 1918 roku wywalczyło wolność. 2 listopada zawiązał się tzw. Komitet Pięciu i powstała Republika Radomska, która miała swój własny rząd, policję i wojsko. Józef Marjański został wojskowym komendantem radomskiego rządu i 2 oraz 3 listopada kierował akcjami rozbrajania austriackich żołnierzy i przejęcia koszar, dworca kolejowego czy kasy skarbowej. Jako komendant odebrał też przysięgę wojska i urzędników na wierność Niepodległej Polsce. Wkrótce Józef Marjański został komendantem Radomskiego Okręgu Wojskowego. Brał udział w walkach w radomskiem i kieleckiem, zdobywał zbrojnie m.in. Kozienice i Wierzbnik. Podczas wojny polsko-bolszewickiej Józef Marjański w stopniu kapitana dowodził I batalionem 1 pułku piechoty Legionów. Uczestniczył w kampanii kijowskiej i Bitwie Warszawskiej. 22 sierpnia 1920 roku podczas Bitwy Białostockiej, w czasie trudnych walk, Marjański kilkukrotnie okazał się postacią kluczową, podrywając do walki walczące ze znacznie liczniejszym przeciwnikiem oddziały. Zginął, osłaniając wycofujący się sztab dywizji, w okolicy ówczesnego Zarządu Miasta przy ulicy Warszawskiej w Białymstoku. Józef Marjański został pośmiertnie awansowany na majora i pochowany na Białostockim Cmentarzu Wojskowym. W 1923 roku jego prochy ekshumowano, przewieziono do Radomia i z honorami wojskowymi pochowano na cmentarzu przy ul. Limanowskiego. Jego postać jest przykładem wyjątkowego heroizmu i absolutnego oddania Ojczyźnie. Był współtwórcą polskiej i radomskiej wolności, za które bez wahania zapłacił najwyższą cenę.
Tytuł honorowego obywatela miasta Radomia nadany uchwałą Rady Miejskiej w Radomiu nr LIII/474/2021 z dnia 22 lutego 2021 roku. 

NA CZASIE

Wybory Gminnej Rady Sportu

23 lipca 2024

Poznaliśmy zwycięskie projekty w Budżecie Obywatelskim 2025

22 lipca 2024

Zakończyła się rekrutacja do szkół ponadpodstawowych

19 lipca 2024

Serwisy specjalne

Logo VisitRadom.pl
copradom
invest
konsultacje
czyste_powietrze_logo_v12-02-1
oswiatawradomiu
zwierzeta
ibom

Ta strona korzysta z ciasteczek, dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie. Więcej o ciasteczkach w naszej polityce prywatności.

Skip to content